B.Harian 2010/12/10
BAGAIMANA Melayu di negara ini bersaing dengan bangsa lain di rantau Asia pada abad ini? Adakah memadai dengan kuasa atau keistimewaan yang termaktub dalam Perlembagaan Persekutuan hasil perjuangan pemimpin terdahulu atau berbangga dengan jumlah cendekiawan, profesional mahupun pemimpin Melayu?
Tidak ada sesiapa mampu meramal tetapi berdasarkan sejarah, Melayu terkenal dengan warisan budaya, budi bahasa, pelayar terkemuka dan peniaga. Dalam konteks kontemporari dan akan datang, apakah generasi seterusnya mampu menandingi kejayaan Melayu terdahulu yang terbukti kehebatannya. Dalam konteks Malaysia, Melayu golongan majoriti daripada 28.25 j penduduk, bertutur bahasa serta mengamal budaya Melayu dan beragama Islam.
Pensyarah Universiti La Trobe, Australia, Prof Dr Joel Simmons Kahn, ketika membentangkan kertas bertajuk Malay-ness: Other Pasts, Other Futures menggambarkan Melayu sebagai bangsa yang memiliki sifat taat, pasif, berserah, sederhana, jujur, pemurah dan mudah membantu. Beliau berkata, lebih menarik apabila garapan filem Tan Sri P.Ramlee menjadi bayangan siapa sebenarnya Melayu ketika itu.
Joel memberi gambaran menerusi watak dalam filem Penarik Beca apabila P.Ramlee menjadi pemuda miskin dengan latar belakang kampung ketika Melayu belum kenal pembangunan dan perbezaan darjat yang menjadi ukuran kedudukan mereka. Umum sedia maklum, P.Ramlee banyak memaparkan watak baik dan jahat yang digarab secara berkesan. Watak jahat yg sering diwakili golongan atasan menggambarkan bagaimana sikap atau cara mereka menindas golongan bawahan.
Joel menjadikan filem P Ramlee seperti Penarik Beca, Semerah Padi dan Labu Labi sebagai contoh. Latar hidup dan watak dalam filem itu banyak menggambarkan sikap dan cara hidup orang Melayu. Watak Haji Bakhil umpamanya, seorang ahli perniagaan, berkedudukan dalam masyarakat dan seorang haji. Beliau mencerminkan kedudukan Melayu atasan yang baik, namun kedekut.
Joel pakar antropologi selama 3 dekad berkata, apa yang digambarkan P.Ramlee adalah gaya hidup Melayu selepas merdeka yg ternyata sebelum itu mempunyai cerita tersendiri. “Dari sudut demografi, Melayu tinggal di kampung, bertani sebagai sumber ekonomi dan hidup sederhana. Mereka juga terdiri daripada apa yg saya namakan Melayu lain. Golongan ini terdiri daripada Melayu yang datang dari seluruh kepulauan Melayu dan selatan Thailand malah hingga ke Hyderabad, India. Selepas merdeka, merekalah kaum yang membentuk Melayu dan Bumiputera.
Diberi keistimewaan dan kerana terlalu ingin mengangkat kedudukan Melayu di tengah masyarakat, P.Ramlee lupa memasukkan unsur kaum lain yang ketika itu wujud di negara ini.” Selepas beberapa fasa perubahan seperti penjajahan British, Jepun dan kembali kepada British membuatkan Melayu mula berfikir kedudukan mereka dan nasib jika terus dijajah. Mereka sedar perlu berubah, akhirnya bangkit menentang. Mereka melakukan sedikit demi sedikit perubahan dan berhijrah ke bandar. Melayu mula membabitkan diri dalam perniagaan hingga semakin ramai Melayu yang berjaya.
Persoalannya pada abad baru ini, di manakah kedudukan Melayu? Adakah mereka mampu bersaing untuk duduk sama rendah berdiri sama tinggi dengan bangsa Jepun, China dan bangsa lain di Asia untuk membentuk abad baru Asia yang bakal menjadi kuasa baru dalam bidang ekonomi, politik dan membentuk satu identiti bangsa Asia
ULASAN : Tidak salah untuk membuat satu analisis bandingan dari filem-filem P.Ramlee dgn masyarakat Melayu semasa. Satu percubaan yg bagus juga oleh seorang ahli antropologi utk menggunakan filem sbg medium membaca karektor masyarakat.
Walaupun benar karya seni itu satu cerminan masyarakat, namun saya fikir tentu kurang adil utk membuat penyeluruhan kpd karektor umum org Melayu ketika itu dgn menyelak beberapa buah filem sahaja.
Ini kerana;
1. P.Ramlee telah menggunakan filem sbg alat menyindir/mendidik masyarakat. Maka sudah tentu banyak insiden-insiden kecil dalam masyarakat yg secara sengaja diperbesarkan utk memberikan implikasi nasihat.
Maka tentu yg dipaparkan bukan watak dominan Melayu spt yg diramalkan itu.
2. Kalau benar Prof Dr Joel Simmons Kahn, seorang pakar antropologi berwibawa, dan ingin melihat @ menganalisis manusia Melayu secara tuntas, beliau sepatutnya membuat satu kajian komprehensif. Filem barangkali hanya satu persepuluh dari bahan analisisnya.
3. Apa lagi dalam konteks utk membuat ramalan @ jangkaan, kepada keupayaan masa depan orang Melayu mengharungi persaingan global. Analisis spt itu menjadi sangat dangkal utk menjadi "satu titik tolak yg bermaruah" bagi seorang ahli akedemik, dlm membentuk sikap atau memberikan pandangan.
No comments:
Post a Comment